با نزدیک شدن به فصل بهار، یکی از جذاب‌ترین کارهایی که طرفداران گل‌و‌کیاه در خانه‌ی خود انجام می‌دهند، ساخت و ایجاد یک گلخانه‌ی کوچک است. متأسفانه عده‌ی بسیاری از این افراد به دلیل عدم تحقیقات کافی قبل از شروع به این کار، به گیاهان خود ضررهای جبران ناپذیری وارد می‌کنند. ایجاد یک گلخانه‌ی خانگی علاوه بر دادن جلوه‌ی زیبا به منزل، باعث پاکسازی هوای خانه نیز می‌شود. ساخت یک گلخانه‌ی کوچک، کار سخت و یا پرهزینه‌ای نیست و اکثر افراد از انجام آن برمی‌آیند. در این مقاله به طور کاملا اصولی، مراحل ساخت یک گلخانه‌ی کوچک و خانگی را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید. در نظر داشته باشید که می‌توانید انواع تجهیزات گلخانه‌ای مورد نیاز را در قسمت فروشگاه خریداری کنید.
گلخانه‌ی خانگی چیست؟
همانطور که از نام آن مشخص است، گلخانه‌ی خانگی، راهی است برای پرورش گیاهان و گل‌ها در محیط بسته‌ی یک خانه است. هیاهوی زندگی شهری و روی آوردن به آپارتمان نشینی، فرصت پرورش گیاهان را از اکثر مردم گرفته‌است؛ به همین دلیل نیز ساخت یک گلخانه‌ی خانگی می‌تواند مانند یک فرصت دوباره برای این دسته از افراد باشد. با ساخت یک گلخانه‌ی خانگی می‌توانید شانس پرورش گیاهانی که می‌پسندید را داشته باشید. همچنین این قبیل گلخانه‌ها، قابل نصب در حیاط خانه، تراس، پشت بام و هر قسمت دیگر از منزل را دارا هستند. شما می‌توانید این گلخانه‌ها را به اندازه‌ای که تمایل دارید گسترش داده و به میزان متعادلی گیاه و گل را تحت شرایط مورد نیاز، پرورش دهید.
مواردی که باید پیش از ساخت گلخانه‌ی خانگی از آن‌ها مطلع باشید.
در ابتدای کار شما باید شیوه‌ی گلخانه‌ای را که می‌خواهید داشته باشید را تعیین نمایید. برخی از انواع گلخانه‌های خانگی، در ادامه آمده‌اند. پس از تعیین نوع گلخانه، دانستن موارد زیر حیاتی است.
- در قدم بعدی باید درب مناسبی را برای گلخانه‌ی خود تعیین نمایید. اندازه و سایز درب، یکی از فاکتورهای مهمی است که علاوه بر استحکام بخشیدن به گلخانه، باعث جلوگیری از اتلاف انرژی نیز می‌شود. این نکته را در نظر بگیرید که درب را به نحوی انتخاب نمایید که هیچگونه درزی نداشته باشد و همچنین عایق‌بندی آن به بهترین شکل انجام شده باشد.
- اسکلت گلخانه باید به نحوی باشد که نور، توانایی ورود به گلخانه را داشته باشد. شما می‌توانید با استفاده از لوله‌های PVC یک اسکلت محکم برای گلخانه‌ی خود بسازید.
- پوشش گلخانه بهتر است از پلاستیک UV باشد چرا که این نوع نایلون، با ضخامت مناسبی که دارد، عایق مناسبی برای گرما و سرما به حساب می‌آید. همچنین این پلاستیک‌ها مقدار مورد نیاز نور را وارد گلخانه کرده و از ورود اشعه‌های مضر نور خورشید نیز جلوگیری می‌کنند.
- پس از تعیین ساختمان و پوشش گلخانه، لازم است که سیستم تهویه‌ی مناسبی را برای آن تعبیه نمایید. شما می‌توانید از سایه‌بان‌های کرکره‌ای و تهویه‌های برقی برای این منظور، استفاده نمایید. همچنین این نکته را بدانید که هوای گرم معمولا در بالای گلخانه جمع می‌شود به همین دلیل نیز لازم است که پنجره‌هایی را در سقف گلخانه‌ی خود تعبیه نمایید. همچنین لازم است که بسته به حجم گلخانه‌ی خود، یک کولر آبی در فصل تابستان، برای گلخانه، تهیه نمایید.
- برای سیستم گرمایشی گلخانه می‌توانید از هیترها و بخاری‌های مخصوص گلخانه‌ها بهره ببرید. همچنین شما می‌توانید با لوله‌کشی کف گلخانه و با استفاده از عبور آب گرم، اقدام به کنترل سرمای گلخانه نمایید. گرمایش از کف با توجه به نوع پلان گلخانه‌ی شما و به دو شیوه‌ی سوپرپایپ و نیوپایپ، انجام می‌شود.
- شما می‌توانید گیاهان خود را به دو شیوه دستی و یا آبیاری قطره‌ای با استفاده از لوله‌کشی پلی اتیلن انجام دهید. هرچند که در روش دستی، اتلاف آب بالا بوده و امکان تلف شدن گیاهان نیز وجود دارد درحالیکه در روش آبیاری قطره‌ای، تمامی این موارد، کنترل می‌شود.
نحوه‌ی ساخت یک گلخانه‌ی خانگی و کوچک
- اکنون که با موارد مهم ساخت گلخانه‌ی خانگی و کوچک آشنا شدید، وقت عمل فرا رسیده‌است. گلخانه‌های متفاوتی وجود دارند، برخی از انواع گلخانه‌ها عبارتند از Eastpoint و Matternhorn. در ادامه، مراحل ساخت یک گلخانه‌ی خانگی و کوچک را بررسی می‌کنیم.
- در این مرحله نیاز است که اندازه‌ی گلخانه‌ی خود را تعیین نمایید. پس از تعیین اندازه‌ها، لوله‌های PVC و اتصالات را به هم متصل نمایید. برای این کار می‌توانید از لوله بر و دستگاه جوش لوله بهره ببرید.
- ساختمان گلخانه‌ی شما به دو قسمت، تقسیم می‌شود. در ابتدا باید قسمت پایینی گلخانه‌ی خود را با استفاده از پایه سیمانی و پیچ کردن، در برابر بادها و سایر مشکلات دیگر، مقاوم بسازید.
- پس از ساخت قسمت پایینی، سایر قسمت‌های گلخانه را با اتصال لوله‌ها به هم وصل نمایید. در این مرحله باید اتصالات سقف را پس از وصل کردن به هم دیگر، به بخش پایینی هم متصل نمایید. یادتان باشد که سقف را به صورت شیبدار طراحی کنید تا حداکثر نور، وارد گلخانه بشود و همچنین تجمع برف و باران نیز بر روی آن رخ ندهد.
- برای ورود و خروج به گلخانه، طراحی یک در کافی است. همچنین طراحی پنجره‌های سقف را فراموش نکنید.
- در این مرحله باید با استفاده از پوشش‌های پلاستیکی UV، یک پوشش مناسب برای گلخانه‌ی خود قرار بدهید تا علاوه بر صرفه‌جویی در انرژی، نور کافی و مفید را نیز بتوانید به گیاهان خود برسانید.
- در این مرحله نیاز است که کف گلخانه را با تخته‌های چوبی و مکعبی شکلی بپوشانید و درون هر کدام از این جعبه‌ها، خاک مورد نیاز خود را تا ارتفاع از پیش تعیین شده پر نمایید. همچنین، نیازی به زهکشی در این مرحله نیست چرا که چوب‌ها مقدار زیادی از آب را به خود جذب کرده و از درزهای خود عبور می‌دهد.
- یادتان باشد که سیستم تهویه، گرمایشی، دماسنج و رطوبت‌سنج گلخانه را تعبیه نمایید.
انواع گلخانه‌های خانگی
گلخانه‌های خانگی به شیوه‌های متنوعی قابل اجرا هستند. در ادامه به برخی از انواع دیگر گلخانه‌های خانگی اشاره می‌کنیم. در ابتدا ساده‌ترین انواع گلخانه‌های خانگی را بررسی کرده و سپس به گلخانه‌های خانگی پیشرفته‌تر می‌پردازیم.
گلخانه‌ی شانه تخم‌مرغی
در این مدل گلخانه‌ها، شما می‌توانید دانه‌های خود را همراه با مقداری خاک در شانه‌های تخم‌مرغ قرار داده و پس از جوانه زدن گیاه، آن را به خاک یا گلدان دیگری منتقل نمایید. دانه‌ها با سرعت بیشتری می‌توانند در این شانه‌های تخم‌مرغی رشد کنند و به علت تجزیه‌پذیر بودن این شانه‌ها، به راحتی می‌توانید امر انتقال به بستر ثانویه را انجام دهید. برای مثال شما می‌توانید بذرهای ریحان را درون خاک‌هایی که در هر یک از سوراخ‌های شانه، ریخته‌اید، قرار داده و پس از رسیدن به این بذرها، حدود 2 تا 3 هفته‌ی بعد، اولین جوانه‌های ریحان را مشاهده نمایید.
ظروف یک‌بار مصرف
ظروف یک‌بار مصرف، قابلیت بالایی برای تبدیل به یک گلخانه‌ی کوچک را دارا هستند. شما می‌توانید با قرار دادن بذرها در خاکی که در این قبیل ظروف ریخته‌اید، شروع به پرورش گیاه مورد نظر خود نمایید. برای این کار کافی است که خاک را همیشه مرطوب نگه‌داشته و درب ظرف یک‌بار مصرف را بسته بگذارید و می‌توانید پس از جوانه زدن بذرها، درهای ظروف را جدا نمایید.
طاقچه‌های نورگیر
برای این کار نیاز دارید که طاقچه‌ی شما در زیر نور یک مهتابی قرار بگیرد. شما می‌توانید گلدان‌های خود را در این طاقچه‌ها قرارداده و اقدام با پرورش آن‌ها نمایید. در صورتی که تصمیم به تهیه‌ی طاقچه‌های نورگیر گرفته‌اید، این نکته را به یاد داشته باشید که نور مهتابی را حتما از نوع نور روز، انتخاب نمایید. همچنین شما می‌توانید این طاقچه‌ها را در چند طبقه گسترش داده و گیاهان بیشتری را پرورش دهید؛ برای این کار کافی است که فاصله‌ی هر طبقه را نیم متر با طبقه‌ی بعد در نظر گرفته و بسته به تعداد گلدان‌ها از حداقل دو مهتابی در هر طبقه، استفاده نمایید.
چراغ LED
شاید از شنیدن این نام متعجب شده باشید اما بله، شما می‌توانید با استفاده از چراغ‌های LED، گلخانه‌ی کوچک خود را بسازید. برای این کار، کافی است که یک جعبه‌ی شیشه‌ای را تهیه نموده و گیاهان خود را در آن قرار دهید. سپس با نصب یک چراغ LED در بالای این جعبه، نور مورد نیاز این گیاه را تأمین نماید.
تا به این جا، به بررسی گلخانه‌های کوچکی پرداختیم که با ابزار و وسایلی که در اطرافتان قرار دارد می‌توانید برای ساخت آن‌ها اقدام نمایید. گلخانه‌های ساده‌ی دیگری را نیز می‌توانید با استفاده از انواع کمدهای قدیمی و یا حتی جعبه‌های قابل بازیافت بسازید. همچنین شما می‌توانید انواع گلخانه‌های خانگی را از بیرون سفارش بدهید. در ادامه به بررسی گلخانه‌های خانگی پیشرفته‌تری که می‌توانید از بیرون تهیه نمایید می‌پردازیم.
گلخانه‌ی خانگی مدل وستا
این گلخانه، یکی از محبوب‌ترین گلخانه‌های خانگی در میان سایر نمونه‌های دیگر است. اجرای این گلخانه در محیط‌های کوچک، امکان‌پذیر بوده و شکل ظاهری آن، دارای شیب سقف دو طرفه است. همچنین این گلخانه، فضای کافی را به شما می‌دهد تا بتوانید میز، طاقچه و گلدان‌های خود را در آن قرار بدهید. همچنین پوشش این گلخانه‌ها به نحوی طراحی شده که علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، نور کافی را نیز به گیاه برساند. شما می‌توانید پس از تهیه‌ی گلخانه‌ی وستا، این گلخانه را به راحتی و بدون نیاز به دانش فنی نصب نمایید
گلخانه‌ی خانگی سری دیانا
پوشش این گلخانه‌ها از جنس آلومینیوم است و همچنین ابعاد آن، بزرگ‌تر از نمونه‌ی وستا بوده که قابلیت نگهداری انواع بیشتری از گیاهان را به شما می‌دهد. درب‌های این گلخانه کشویی بوده و با ارتفاع حدودا 3 متری که در اختیار شما قرار می‌دهد، این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا گیاهان خود را تا ارتفاع بلندی در یک شرایط کنترل شده و عالی پرورش بدهید.
گلخانه‌های خانگی یک طرفه
همانطور که از نام این گلخانه‌ها مشخص است، یک طرف این گلخانه‌ها به سمت دیوار بالکن یا حیاط وصل شده و طرف دیگر به سمت بیرون است که فضای زیبایی را به خانه و آپارتمان شما فراهم می‌کند. همچنین با توجه به نیازی که دارید می‌توانید ابعاد متفاوتی از آن را تهیه نموده و سپس نصب نمایید.
ساخت گلخانه‌های خانگی علاوه بر نشاط بخشیدن به محیط خانه، باعث پاکسازی فضا نیز می‌شود. همچنین توسعه‌ی این گلخانه‌ها می‌تواند در آینده از نظر اقتصادی نیست کمک به سزایی به شما بکند. در این مقاله سعی شد که روش ساخت گلخانه‌های کوچک و خانگی را به طور مفصل بیان کنیم و به شرح برخی از انواع این گلخانه‌ها پرداختیم. با توجه به گسترش روزافزون استفاده از این نوع گلخانه‌ها، پیشنهاد می‌شود که پیش از اقدام به ساخت، موارد یاد شده را به طور مفصل مطالعه نمایید.
شما می‌توانید انواع تجهیزات گلخانه‌ای مورد نیاز را در قسمت فروشگاه خریداری کنید.